بیماری های روان تنی؛
دفاع های ناهشیار در برابر اضطراب و نگرانی
قسمتی از کتاب خود روان پالایی نوشتۀ محمد رسولی عنبر، فصل رفتارهای دفاعی.
زمانی که فشار مشکلات از حدّ تحمّل خارج شود اگر دفاع روانی به کار نیفتد، ناچار جسم ما باید تاوان آن را بپردازد. استرس باعث برانگیخته شدن تضادهای روانی شده و فردی که قادر نیست در برابر آنها از خود دفاع کند به بیماری روان تنی مبتلا می شود. هر بیماری جسمی پیام روانی خاص خود را دارد. و یک جسم بیمار آخرین مرحلۀ روحی است که از دستیابی به نیاز خود دور مانده است. و بیماری، زبان گویای بدن برای جلب توجه ما به یک صدمه است. چرا که روح، فریاد استمداد خود را به زبان بیماری جسم بیان می کند. بین درد و روش زندگی بیمار ارتباط وجود دارد. روش های تشخیص و مداوای رایج تنها نشانه های جسمی بیماری را مدّ نظر قرار می دهند. امروزه دوران تشخیص و معالجۀ بیماری بر مبنای تخصص در یک رشته، جای خود را به مشاهده و بررسی همۀ عوامل و پدیده های مـؤثر در بیمـاری داده است. دو سوم بیماری ها روان تنی هستند. یعنی به تضادهایی مربوط می شوند که در شخصیت افراد پنهان هستند. تضاد یعنی بین دو گرایش ناسازگار برای فکر کردن یا رفتار کردن گرفتار شدن، مثلاً می بینیم فردی که خود را بیش از حد فدای دیگران می کند، امّا از طرفی هم گرایش شدید به استراحت و پرداختن به نیازهای خود دارد، دچار درد مهره های کمر می شود. پیام روانی بیماری او این است که؛ بار خود را این قدر سنگین نکن.
در زیر به چند مورد از این بیماری های روان تنی می پردازیم.
1. میگرن؛ افراد میگرنی در مقایسه با دیگر افراد، موفقیت کمتری در غلبه بر شرایط دشوار زندگی داشته اند. 60 درصد محرکهای انواع میگرن عوامل روانی است. افراد میگرنی اغلب افرادی پرتلاش و فعال هستند که کمتر فرصت استراحت به خودشان می دهند. پیام روانی عمیق این بیماری این است؛ ایست، استراحت، چیزی نبینید، چیزی نشنوید.
درمان طبیعی؛ مالیدن روغن نعنای خالص روی شقیقه ها موجب آرام شدن آن می شود.
2. آبریزش بینی؛ نشانۀ وارفتگی روح است. عصبانیت زیاد از طریق تضعیف سیستم ایمنی، موجب سرماخوردگی می شود. پیام روانی این بیماری این است؛ گذشته را بررسی و اصلاح کن.
درمان طبیعی؛ دم کردۀ تازۀ گل بابونه و بخور پیاز.
3. آبریزش بینی آلرژیک؛ در افراد فوق حساس دیده می شود که از نظر روانی هم به سادگی تحریک می شوند. حساسیت مخاط بینی به طور سمبلیک می گوید؛ در برابر فشار مقاومت کن، چارۀ کار را پیدا کن، صبر داشته باش و بیش از حد حساس مشو.
4. سینوزیت؛ این افراد خشونت علیه دیگران را سرکوب و علیه خودشان به کار می برند. پیام روانی این بیماری؛ خودت را سبک کن، زیاد سخت نگیر.
درمان طبیعی؛ بخور گل بابونه.
5. تنگی نفس؛ کسی که در محیط خود از کسی یا وضعیتی احساس نگرانی و تهدید می کند
6. فشار خون پایین؛ شخصیت های غیر فعال و مهرطلب دچار افت فشار خون می شوند. پیام روانی این بیماری؛ مرا در آغوش بگیر، مگر حال خراب مرا نمی بینی.
درمان طبیعی: دم کردۀ اکلیل کوهی
7. فشار خون بالا؛ در افرادی دیده می شود که احساس تحت فشار بودن می کنند. واکنش های فردی و تدبیرهای دفاعی شخص موجب فشار خون بالا می شود.
درمان طبیعی؛ کم کردن مصرف گوشت، دم کردۀ گون اکسیژن رسانی به قلب را تسریع می کند. حمام آب سرد، گیاه خواری، ماهی، دم کردۀ پیچک و روغن آن.
8. بی اشتهایی؛ نشانۀ بیزاری و نفرت از خود و نیاز شدید به خودگردانی است. یکی از دلایل آن بودن در خانوادۀ بیش از حد کنترل کننده است.
درمان طبیعی: ماساژ شکم به آرامی و با سرانگشتان
9. اشتهای مفرط به مصرف شیرینی؛ نشانۀ نیاز به محبت در کودکی است. پیام روانی این مشکل این است: بررسی کن و ببین که کمبود واقعی تو چیست.
درمان طبیعی؛ مخلوط شش غله
10. آسم؛ این افراد، افرادی خود خور هستند که هر عمل و جریانی را که باعث جریحه دار شدن احساس آنها می شود، می پذیرند. اصطلاحاً آنها از درون گریه می کنند.
11. ناخن جویدن؛ افراد خود خور که از بروز احساسات درونی به خاطر محیط سخت گیر جلوگیری می کنند. پیام روانی این مشکل این است: خودت را نشان بده.
بیماری های دستگاه گوارش:
12. زخم معده؛ در افرادی است که مشکلات را سرکوب و به دنبال خود یدک می کشند..
13. حساسیت روده: در افرادی است که همه چیز را درون خود می ریزند و به مدت طولانی نگه می دارند.
14. اسهال؛ در افرادی که اهل شتاب و عجله هستند ایجاد می شود.
15. کولیت: در کسانی است که به نیازهای واقعی خود بی توجه اند.
پیام روانی: اینقدر مطیع نباش.
16. زخم روده؛ در کسانی است که بیش از حد به دیگران فکر می کنند.
پیام روانی: این قدر به فکر دیگران نباش.
17. یبوست: در افرادی است که تحمل گذشت و رها کردن مسایل را ندارند.
پیام روانی مشکلات دستگاه گوارش: مسائل خودت را به موقع حل کن یا رها کن.
درمان طبیعی مشکلات دستگاه گوارش: دم کردۀ زیره، رازیانه و گل بابونه.
18. کمردرد: نشانۀ جاه طلبی و بلند پروازی در اهداف خودخواهانه و یا نوع دوستانه است. پیام روانی این مشکل این است: خودت را سبک کن.
درمان طبیعی: ماساژ موضعی با روغن شترمرغ.
موازنۀ قدرت در روابط از؛ محمّد رسولی عنبر
موازنه یا هم وزنی واژه ای است به معنای پایاپای بودن یا هم ارزی و یا سر به سر بودن با چیزی یا کسی. در شیمی موازنه به این معناست که در یک معادلۀ شیمیایی جدا از ترکیب گوناگون عناصری که در دو سوی این معادله با هم واکنش شیمیایی انجام می دهند باید هر دو طرف معادله یک چیز را به ما بدهند. حال در روابط انسانی که معمولاً در دو طرف هر رابطه، دست کم دو فرد و یا دو طایفه و در بالاترین سطح، دو ملّت وجود دارند، زمانی آنها می توانند از موضع پایاپای با هم رابطه برقرار کنند که برایند توانمندی های آنها در جنبه های گوناگون، همسطح باشد. اگر یک طرف رابطه احساس کند از دیگری برتر است از موضع قدرت و اگر احساس کند از دیگری کمتر است ناخودآگاه از موضع ضعف رابطه برقرار می کند. اصطلاح خودکم بینی و یا خودبرتربینی اشاره دارد به همین احساس برتر بودن یا کمتر بودن در روابط و در اجتماع.
بیشتر ارتباطاتی که ما در طول روز برقرار می کنیم معمولاً قرار گرفتن در رابطه ای دو نفره است و موازنۀ قدرت در رابطه، مهمترین دلیل دوام آوردن آن رابطه است. بعضی از روابطی که به هم می خورد یا در آن ناخشنودی هست، ریشه اش در نبود توازن قدرت است. ما بدون اینکه خودمان بخواهیم یا بدانیم خودمان را از بسیاری از افراد بالاتر و از بسیاری از افراد پایینتر می بینیم و این گاهی موجب می شود مقابل عدّه ای قاطعانه و پُر دل، مقابل عدّه ای دیگر سرد و بی اعتنا یا پرخاشگر، و مقابل عدۀ کمتری از افراد منفعلانه یا فرمانبرانه واکنش نشان دهیم.
دلایل برهم خوردن موازنۀ قدرت در روابط چیست؟
1- لطف پذیری یا تعارف پذیری؛ وقتی ما در روابط معمولاً طرف مدیون رابطه هستیم و همیشه طرف مقابل ما را در موقعیت شرمندگی قرار می دهد همزمان ما را به سوی انفعال و اطاعت از خود می کشاند. بعضی ها از اینکه در حق دیگران محبت کنند از این رو لذّت می برند که خود را در موقعیت برتر احساس می کنند.
2- اطاعت همیشگی؛ وقتی به پاس احترام یا به خاطر کم رویی، درخواست ها و انتظارات دیگران را بیش از حد بر خود هموار می کنیم گاهی این به نوعی وظیفه در چشم طرف مقابل تبدیل شده و او را در موضع برتر نسبت به ما قرار می دهد.
3- نرمی و مهربانی بیش از اندازه؛ وقتی در روابط به سمت عدم استحکام و جدّیّت و پس روی از ارزش های خود به خاطر طرف دیگر پیش می رویم، مثلاً زمانی هم که ما انتظارات به جایی از دیگران برای رفتار درست داریم و آنها هر چه کنند ما سکوت می کنیم، موازنه قدرت در رابطه به زیان ما به هم می خورد. سعدی شیرازی می گوید، نه چندان درشتی کن که از تو سیر شوند نه چندان نرمی کن که بر تو دلیر شوند.
4- شوخی؛ شوخی و خندۀ زیاد یک نفر در روابط باعث کاهش قدر و منزلت او در چشم طرف مقابل می شود.
5- تَوَهُم سر بودن یا گمان عظمت؛ وقتی یک طرف رابطه، احساس می کند لیاقت، شرافت، اصل و نسب و یا به قول امروزی ها کلاس بالاتری نسبت به طرف مقابل دارد موازنه قدرت در رابطه به هم می خورد. همسر یکی از دانشمندان هسته ای ایران که در سالهای اخیر ترور شده بود گفته بود وقتی همسرم به مدارج عالی و مدال ها و نشان های بزرگ در رشتۀ فیزیک دست یافت ترسیدم مبادا فکر کند که من دیگر لیاقت او را ندارم در صورتی که او بزرگتر از آن بود که دچار هذیان عظمت شود.
6-ناز پروردگی یا تیپ شخصیت گیرنده؛ بعضی افراد طوری بار آمده اند که گمان می کنند دنیا و هر چه در آن است باید در خدمت آنها باشد. و در روابط فقط به فکر گرفتن و کندن از دیگران هستند. این افراد برای دیگران در حکم انگل هستند و تغذیه و مراقبت شدن به وسیله دیگران را یک انتظار واقع بینانه می پندارند. اینها شخصیت های تمایز نیافته ای هستند که معمولاً هیچگاه به استقلال فکری و توانایی حل مسایل زندگی خود بدون وجود دیگران نمی رسند. انتظارات آنها از رابطه یک سویه و به سود خود است.
7- سلطه گری؛ شخصیت های سلطه گر همیشه می خواهند موازنۀ قدرت را در روابط به سود خود تغییر دهند. آنها بیشتر در برابر افرادی موفق می شوند که شخصیت مطیع یا مهر طلب دارند. امّا در برابر شخصیت های قاطع و استوار و یا در برابر شخصیت های سلطه گر شبیه خودشان ناکام می شوند.
رابطۀ سالم؛ از دیدگاه خانم کارن هورنای روان شناس آلمانی، افراد روان رنجور برای محافظت از خودشان در برابر اضطراب و تهدیدها و آسیب های خیالی، با یکی از سه گرایش روان رنجور 1- مهرطلبی 2- قدرت طلبی و 3- کناره گیری، واکنش نشان می دهند. او می گوید زمانی می توانیم شخصیت حقیقی خود را به دست بیاوریم و روابط سالم با دیگران برقرار کنیم که از عطش عظمت طلبی و غرور ها و بایدهای خود ایده آلی دست بر داریم و رفتار های روان رنجوری را که فکر می کنیم از ما در برابر آسیب های خیالی محافظت می کنند کنار بگذاریم. در این صورت گرایش ناسالم مهر طلبی جای خود را به عشق بی قید و شرط و همکاری محبت آمیز می دهد. گرایش قدرت طلبی به پیشرفت و رقابت سازنده تغییر می یابد و گرایش کناره گیری به استقلال فکری و عدم وابستگی به دیگران والایش می یابد.
.: Weblog Themes By Pichak :.